สัตว์แต่ละชนิดมีกระเพาะอาหารที่แตกต่างกันอย่างมาก ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์และวิถีการกินอาหารของพวกมัน สามารถแบ่งสัตว์ออกเป็นกลุ่มตามลักษณะและหน้าที่ของกระเพาะอาหารได้ดังนี้:
- สัตว์กินพืช (Herbivores)
กระเพาะอาหารหลายช่อง (Ruminants)เช่น วัว แกะ แพะ
– ลักษณะ: มีกระเพาะอาหาร 4 ช่อง (Rumen, Reticulum, Omasum, Abomasum)
- Rumen (กระเพาะร่า): เป็นช่องที่ใหญ่ที่สุดและมีจุลินทรีย์ที่ช่วยในการย่อยสลายเซลลูโลส ทำให้เกิดกรดไขมันที่สัตว์สามารถนำไปใช้เป็นพลังงานได้
- Reticulum (กระเพาะน้ำหมัก): ทำงานร่วมกับกระเพาะร่าในการย่อยสลายอาหารและช่วยกรองอนุภาคขนาดใหญ่
- Omasum (กระเพาะผ้า)*: ช่วยในการดูดซึมของเหลวและสารอาหาร
- Abomasum (กระเพาะแท้): คล้ายกับกระเพาะอาหารของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทั่วไป มีเอนไซม์และกรดเพื่อย่อยสลายอาหารต่อไป
– การทำงาน: ใช้จุลินทรีย์ในกระเพาะช่วยในการย่อยสลายเซลลูโลสจากพืช การย่อยเกิดขึ้นในกระเพาะหลายช่อง โดยเริ่มจาก Rumen และ Reticulum ที่ช่วยในการหมักอาหาร จากนั้นอาหารจะถูกเคี้ยวใหม่ (rumination) ก่อนถูกส่งไปยัง Omasum และ Abomasum เพื่อย่อยสลายต่อไป
กระเพาะอาหารเดียว (Non-ruminant herbivores)เช่น ม้า กระต่าย
– ลักษณะ: มีกระเพาะอาหารเพียงช่องเดียว (simple stomach) แต่มีลำไส้ใหญ่และซีคัม (caecum) ขนาดใหญ่
- Fundus: ส่วนบนของกระเพาะ มีการผลิตกรดและเอนไซม์เพื่อย่อยสลายอาหาร
- Body: ส่วนหลักของกระเพาะ ทำหน้าที่เก็บอาหารและดำเนินการย่อยสลายต่อไป
- Pylorus: ส่วนล่างของกระเพาะ ควบคุมการปล่อยอาหารย่อยเข้าสู่ลำไส้เล็ก
– การทำงาน: อาหารถูกย่อยในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็ก จากนั้นเซลลูโลสจะถูกย่อยสลายในลำไส้ใหญ่และซีคัมด้วยจุลินทรีย์
- สัตว์กินเนื้อ (Carnivores)เช่น แมว สุนัข
– ลักษณะ: มีกระเพาะอาหารเพียงช่องเดียว (simple stomach)
– การทำงาน: กระเพาะอาหารมีกรดไฮโดรคลอริกสูงเพื่อย่อยสลายโปรตีนจากเนื้อสัตว์ อาหารจะถูกย่อยเร็วและมีประสิทธิภาพสูงในการย่อยโปรตีนและไขมัน
- สัตว์กินทั้งพืชและเนื้อ (Omnivores)เช่น มนุษย์ หมู หมี
– ลักษณะ: มีกระเพาะอาหารเพียงช่องเดียว (simple stomach)
– การทำงาน: กระเพาะอาหารสามารถย่อยสลายอาหารได้หลากหลายประเภท ทั้งโปรตีน ไขมัน และคาร์โบไฮเดรต
- สัตว์กินแมลง (Insectivores)เช่น ตัวกินมด เม่น
– ลักษณะ: มีกระเพาะอาหารที่มีโครงสร้างเฉพาะสำหรับการย่อยสลายแมลง
– การทำงาน: กระเพาะอาหารมักมีกรดและเอนไซม์เฉพาะที่ช่วยในการย่อยสลายเปลือกแข็งของแมลงและโปรตีนจากแมลง
- สัตว์กินปลา (Piscivores)เช่น นกกินปลา ปลา
– ลักษณะ: มีกระเพาะอาหารที่ปรับตัวให้เหมาะสมกับการย่อยสลายปลา
– การทำงาน: กระเพาะอาหารมักมีเอนไซม์ที่ช่วยในการย่อยสลายโปรตีนและไขมันจากปลา
สรุป
กระเพาะอาหารของสัตว์แต่ละชนิดมีลักษณะและหน้าที่ที่แตกต่างกันอย่างมากตามวิถีการกินอาหารของพวกมัน โดยมีการปรับตัวเฉพาะทางเพื่อให้สามารถย่อยสลายและดูดซึมสารอาหารจากแหล่งอาหารที่ต่างกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สนับสนุนเนื้อหาโดย huaylike เติมเงินไม่เข้า